Nadciśnienie tętnicze
Nadciśnienie tętnicze to przewlekłe schorzenie charakteryzujące się utrzymywaniem się podwyższonych wartości ciśnienia krwi powyżej 140/90 mmHg. Główne przyczyny obejmują predyspozycje genetyczne, otyłość, nadmierne spożycie soli, stres oraz brak aktywności fizycznej. Choroba często przebiega bezobjawowo, dlatego nazywana jest "cichym zabójcą".
Objawy i powikłania
Nieleczone nadciśnienie może prowadzić do bólów głowy, zawrotów głowy, problemów ze wzrokiem oraz poważnych powikłań jak zawał serca, udar mózgu czy niewydolność nerek.
Dostępne leki w polskich aptekach
Inhibitory ACE: Captopril, Enalapril, Ramipril
Antagoniści receptora angiotensyny II: Losartan, Valsartan
Beta-blokery: Metoprolol, Bisoprolol
Diuretyki: Hydrochlorotiazyd, Indapamid
Blokery kanałów wapniowych: Amlodipina, Lerkanidipina
Oprócz farmakoterapii kluczowe znaczenie ma zmiana stylu życia: regularna aktywność fizyczna, dieta ubogosodowa, ograniczenie alkoholu i rzucenie palenia.
Choroba niedokrwienna serca
Choroba niedokrwienna serca powstaje w wyniku zwężenia lub zablokowania tętnic wieńcowych przez blaszki miażdżycowe, co ogranicza dopływ krwi do mięśnia sercowego. Niedobór tlenu i składników odżywczych prowadzi do uszkodzenia komórek serca.
Rodzaje choroby wieńcowej
Wyróżniamy stabilną dławicę piersiową (ból w klatce piersiowej podczas wysiłku), niestabilną dławicę (nasilające się objawy spoczynkowe) oraz zawał serca (nagłe zamknięcie tętnicy wieńcowej).
Preparaty dostępne w polskich aptekach
Nitraty: Nitrogliceryna, Izosorbid - rozszerzają naczynia wieńcowe
Statyny: Atorwastatyna, Simwastatyna, Rosuwastatyna - obniżają cholesterol
Leki przeciwpłytkowe: Kwas acetylosalicylowy, Klopidogrel
Beta-blokery kardioselektywne - zmniejszają obciążenie serca
Profilaktyka obejmuje kontrolę czynników ryzyka, zdrową dietę śródziemnomorską, regularne badania oraz rehabilitację kardiologiczną pod nadzorem specjalistów.
Zaburzenia rytmu serca
Zaburzenia rytmu serca to grupa schorzeń charakteryzujących się nieprawidłowym rytmem lub częstością skurczów serca. Do najczęstszych arytmii należą migotanie przedsionków, tachykardia oraz bradykardia, które mogą powodować kołatania serca, zawroty głowy, duszność czy osłabienie.
Leki antyarytmiczne dostępne w polskich aptekach
Klasa I: Chinidyna, Prokainamid - stabilizują błony komórkowe
Klasa II: Propranolol, Metoprolol - beta-blokery
Klasa III: Amiodaron, Sotalol - wydłużają potencjał czynnościowy
Klasa IV: Werapamil, Diltiazem - antagoniści wapnia
W terapii migotania przedsionków kluczowe są leki przeciwkrzepliwe, takie jak Warfaryna oraz nowoczesne NOAC (dabigatran, riwaroksaban). Regularne monitorowanie INR przy stosowaniu Warfaryny oraz kontrola funkcji nerek przy NOAC są niezbędne dla bezpieczeństwa terapii.
Niewydolność serca
Niewydolność serca to zespół objawów wynikający z niezdolności serca do pompowania odpowiedniej ilości krwi. Wyróżniamy niewydolność skurczową (obniżona frakcja wyrzutowa) i rozkurczową (zachowana frakcja wyrzutowa). Objawy obejmują duszność, obrzęki, zmęczenie i ograniczenie tolerancji wysiłku.
Główne grupy leków w terapii niewydolności serca
Inhibitory ACE i sartany - zmniejszają obciążenie serca i hamują przebudowę
Beta-blokery - Karwedilol, Bisoprolol, Metoprolol poprawiają rokowanie
Diuretyki pętlowe - Furosemid, Torasemid redukują obrzęki
Antagoniści aldosteronu - Spironolakton, Eplerenon chronią przed arytmiami
Digoksyna jako glikozyd nasercowy poprawia kurczliwość serca, szczególnie u pacjentów z migotaniem przedsionków. Nowymi opcjami terapeutycznymi są inhibitory SGLT2 oraz sakubitril-walsartan, które znacząco poprawiają rokowanie w niewydolności serca.
Zaburzenia lipidowe
Zaburzenia lipidowe, zwane dyslipidemią, to nieprawidłowe stężenia lipidów we krwi, obejmujące podwyższony cholesterol całkowity, LDL, triglicerydy oraz obniżony HDL. Stanowią główny czynnik ryzyka rozwoju miażdżycy, prowadząc do zwężenia i uszkodzenia naczyń krwionośnych.
Leki hipolipemizujące
Podstawowe grupy leków obniżających poziom lipidów to:
Statyny (Atorwastatyna, Rosuwastatyna, Simwastatyna) - hamują syntezę cholesterolu
Fibraty (Fenofibrat, Bezafibrat) - obniżają triglicerydy
Ezetimib - blokuje wchłanianie cholesterolu w jelitach
Sekwestranty kwasów żółciowych - wiążą kwasy żółciowe
Inhibitory PCSK9 - nowoczesne preparaty biologiczne
Leczenie wymaga połączenia farmakoterapii z odpowiednią dietą ubogą w tłuszcze nasycone oraz suplementacją omega-3, steroli roślinnych i błonnika pokarmowego.
Choroby naczyń obwodowych
Choroby naczyń obwodowych obejmują miażdżycę tętnic obwodowych oraz choroby układu żylnego, w tym żylaki i zakrzepicę żylną. Miażdżyca prowadzi do chromania przestankowego i niedokrwienia kończyn, podczas gdy choroby żył powodują zastój krwi, obrzęki i ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych.
Preparaty wspomagające leczenie
W terapii stosuje się różnorodne preparaty:
Leki poprawiające krążenie: Pentoksyfilina i Cilostazol zwiększają przepływ krwi
Preparaty żylne: Diosmina, Rutyna, Hesperydyna wzmacniają ściany naczyń
Leki przeciwkrzepliwe miejscowe: żele i maści na zakrzepy powierzchowne
Pończochy uciskowe: mechaniczna poprawa odpływu żylnego
Profilaktyka zakrzepicy obejmuje aktywność fizyczną, unikanie długotrwałego unieruchomienia, odpowiednie nawodnienie oraz stosowanie leków przeciwpłytkowych lub przeciwkrzepliwych zgodnie z zaleceniami lekarza.